Voedingsadviezen bij jicht

Wat kun je doen aan een jichtaanval?

In tegenstelling tot veel andere gewrichtsaandoeningen kunnen de meeste jicht aanvallen WEL worden voorkomen. Mits de volgende maatregelen in acht worden genomen:

1. Voldoende vocht. Dit betekent voor iemand met aanleg voor jicht ca. 2-3 liter VERDEELD over de dag. Dit om de afvoer van afvalstoffen te verhogen.
   Met name ’s ochtends bij het opstaan is water of kruidenthee zeer belangrijk; ’s nachts wordt een deel van de opgeslagen urinezuren terug in de bloedbaan gebracht om ’s ochtends te worden afgevoerd. In de loop van de dag vult het bindweefsel zich dan weer met overtollige urinezuren.
   1. NIET meegerekend: koffie, zwarte thee, chocoladedranken, alcohol en frisdranken. Deze onttrekken basische mineralen die juist heel belangrijk zijn om jicht te bestrijden.
   2. Goede vochtleveranciers zijn; kruidenthee, rooibosthee, kruidenbouillon met weinig/geen zout, mineraalwater zonder koolzuur, heel af en toe verse vruchtensappen, af en toe een glas karnemelk, biogarde, granenkoffie, groentesappen en groentesmoothies. 
   3. Als u kruidenthee wilt drinken kies dan voor kruidenmengsels en niet voor een enkelvoudige kruidenthee. Mengsels waarin brandnetel, paardenbloem, selderij, guldenroede en/of berkenblad verwerkt zijn stimuleren de urineproductie en voeren zo urinezuren af.
   4. Alcohol lokt vaak jichtaanvallen uit omdat het zorgt voor verhoging van het urinezuurgehalte.
2. Veel verse groenten, fruit , aardappelen en groentesappen. Niet alleen omdat dit basische voedingsmiddelen zijn maar ook vanwege de vitamine C. Dit is één van de belangrijkste vitaminen voor gezond bindweefsel. Tevens kan vitamine C purines en urinezuren onschadelijk maken. 
   1. Kersen/rode vruchten
      Er zijn veel aanwijzingen dan kersen, rode bessen en (weinig) druiven, pruimen zeer effectief zijn om het urinezuur snel te verlagen. 250-500 gram kersen per dag (mag ook in de vorm van sap) kan jichtaanvallen voorkomen.
   2. Quercetine.
      Door het eten van meer groente en fruit krijgt u ook automatisch meer Quercetine binnen. Een beschermende bioflavonoïde die (in elk geval in laboratoria) de aanmaak van urinezuur remt, ze afvoert en ook ontstekingen remt. Bij sommige mensen is jicht het gevolg van een histamineovergevoeligheid. Ook dan kan quercetine orde op zaken stellen.
      Quercetine zit vooral in knoflook, uien, bladgroenten, appels, bessen, groene en zwarte thee, rode wijn, boekweit, kappertjes en koolsoorten
   3. Bromelaïne
      Bromelaïne in verse ananas kan een bijdrage leveren bij jicht-/ontstekingsgevoelige mensen. Dit omdat ananas zogenaamde eiwitsplitsende enzymen bevat die niet alleen de spijsvertering ondersteunen maar ook ontstekingsremmende eigenschappen bezitten. Als je het als ontstekingsremmer wenst te gebruiken zou je de ananas dus buiten de maaltijd om moeten eten. Anders wordt de bromelaïne verbruikt om eiwitten te splitsen.
      Bromelaïne heeft tevens pijnstillende eigenschappen. En ook vermindert het de zwelling die dikwijls bij ontstekingen optreedt. Maar als je het om deze reden inzet is een supplement wellicht gemakkelijker.
3. Weinig/ Geen Fructose. Van fructose is bekend dat het de vorming van urinezuur razendsnel kan bevorderen. De hoeveelheid jicht patiënten houdt gelijke tred met de constante verhoging van zoet in ons voedsel. Fructose schrappen (dus ook suiker omdat ook voor de helft uit fructose bestaat) is dan ook een van de snelste manieren om urinezuren te verminderen. De overmaat aan fructose wordt in onze lever omgezet in urinezuur.
   De fructose die men binnenkrijgt door een normale fruitconsumptie is geen probleem. Neem bij voorkeur rood fruit omdat dit veel minder glucose en fructose bevat en zeer veel antioxidanten. Vermijd fructose als zoetmiddel in bijv. toetjes, koekjes, ontbijtkoek, frisdrank of door het als zoetmiddel te gebruiken. (NB dit zit in nagenoeg alle zoete producten uit de supermarkt). Fructose staat inmiddels onder heel wat namen op het etiket van zoete voedingsmiddelen:
4. 1. Fructosesiroop 
   2. Glucose-fructosesiroop
   3. HFCS /high fructose corn syrup
   4. Maisstroop, Glucose/Fructose.
      Nagenoeg alle ‘gewone’ suiker is inmiddels vervangen door fructose. Zelf je eten bereiden is de enige manier om aan industriële fructose (gewonnen uit mais) te ontkomen.
      Wat u wel als zoetmiddel kunt gebruiken is Stevia. Dit bevat 0 calorieën, heeft geen effect op de bloedsuikerspiegel (daarom heel geschikt voor diabeten) en is bovendien een urinezuurverlager. Het is een mooi middel om suiker te vervangen in koffie, thee, toetjes, bakproducten etc. LET OP dat u daadwerkelijk stevia koopt. De schappen staan vol met producten die nauwelijks stevia bevatten!
      1. Vruchtensapjes bevatten heel wat fructose. Dus ook die zijn niet echt aan te raden. Een groot onderzoek onder bijna 80.000 vrouwen wees uit dat 1 glas frisdrank met fructose (per dag) de kans op jicht al fors verhoogde. Met 2 glazen per dag werd de kans 2.4 x zo groot ten opzichte van degenen die geen frisdrank dronken*. Helaas heren, er werd ook een onderzoek bij mannen gedaan: ook hierin bleken fructose rijke drankjes de kans flink te verhogen.*
      2. Suiker (de ‘gewone witte’) bestaat ook voor een deel uit fructose. Bovendien is suiker ontstekingsbevorderend.
      3. Honing, welke gezonde eigenschappen het ook bevat, is geen aanrader bij jicht-gevoelige mensen. Honing bestaat ook voor een heel groot deel uit fructose.
5. Weinig/geen snelle koolhydraten en glucose in de vorm van suikers, frisdrank, alchohol, tarwe, tarwebloem (geraffineerde tarwe) etc. ofwel voeding met een Lage Glycemische Lading. Let op: soms gaan mensen met jicht over op de zoetstof Sorbitol. Helaas wordt ook dit in fructose omgezet.
6. Basische voeding: De zuur-basebalans van het lichaam moet hersteld wordt. Dit houdt in dat er ruimschoots voedingsmiddelen met een basisch overschot genuttigd worden t.o.v. voedingsmiddelen met een overschot aan zuren. De voedingsmiddelen met een basenoverschot neutraliseren de afbraakproducten van de zuurvormende voedingsmiddelen. 
7. Teneinde het zuur-base evenwicht te herstellen dient 75-80% van de voeding uit (licht) basische voeding te komen. Zie alle recepten in Weten van (h)eerlijk eten deel 1 met het gele icoon.
8. Purines zoveel mogelijk mijden,  indien men daar gevoelig voor is.
   Het is een misverstand om te denken dat purines alleen in dierlijke eiwitten voorkomen. Ook andere voedingsmiddelen kunnen aanzienlijke hoeveelheden purines bevatten. De belangrijkste zijn;
   

   HOOG PURINEGEHALTE (mg/100 gr)	MATIG PURINEGEHALTE	LAAG PURINEGEHALTE
   Gist en gistproducten als marmite/bier (met name brood en Duitse bieren/kloosterbieren)	Rund-, varkens-, schapenvlees	Fruit en groente
   Sardientjes, haring, ansjovis, tonijn, forel, krab, paling, haring, makreel, mosselen	Peulvruchten	Melk en melkproducten
   Wild en Orgaanvlees (lever, zwezerik), kalfsvlees	Asperges, bloemkool, prei, spinazie, paddenstoelen	Eieren
   Sojabonen, sojaproducten	Pinda’s/pindakaas	Noten, zaden, olie
   Wild en gevogelte (met name eend,duif, kip)	Garnalen, tong, heilbot, zalm, kreeft
   Linzen, erwten, bonen etc.	Quorn
   Tarwekiemen	Volkorenproducten

   Hoewel ook plantaardige eiwitten als peulvruchten purine bevatten lijken deze het urinezuur veel minder te verhogen dan dierlijke eiwitten. Het wordt overigen steeds duidelijker dat lang niet ieders urinezuurgehalte stijgt door het eten van purines. Sterker nog, er zijn veel aanwijzingen dat plantaardig eiwitrijk voedsel de uitscheiding van urinezuren juist verhoogd! Zeker peulvruchten en oesterzwammen (de laatste wel erg afhankelijk van de dosis) lijken de kans op jicht te verlagen. (a)(b) Er zijn, zoals je hierboven hebt kunnen lezen, veel meer factoren die een rol kunnen spelen.

9. Verder:
   1. Beperken van overgewicht/overtollige kilo’s kwijtraken is een van de belangrijkste manieren om jicht te beperken.
   2. Jicht is een ontstekingsziekte. Probeer zoveel mogelijk ontstekingsremmend te gaan eten.
   3. Ook een tekort aan dagelijkse beweging kan een trigger zijn voor jicht.
10. Suppletie:
    Hoe iemand ook zijn best doet, voeding alleen zal niet voldoende zijn om acute jichtaanvallen te couperen. Daarom zijn ook de volgende supplementen belangrijk:
    1. Vitamine C 1000. Preventief 2 x per dag 1 tablet. Maar bij een acute aanval opvoeren naar 6-8 tabletten verdeeld over de dag. Vitamine C verhoogt de uitscheiding van urinezuren en breekt ze af tot een uit te scheiden stof. Dit maakt dat een tekort aan vitamine C een jichtaanval kan uitlokken! in aanvalsvrije periodes kan 1000-2000 mg ter preventie gebruikt worden**.
    2. Foliumzuur + B12: Foliumzuur remt de omzetting van purines in urinezuur. De B12 is nodig om de balans tussen foliumzuur en B12 te handhaven. Let op: chronisch gebruik van colchicine verlaagt de foliumzuur- en B12 status flink.......en dat maakt de kans op een volgende jichtaanval juist groter.
    3. Pantotheenzuur/vitamine B5 500 mg. Preventie 1 x per dag 1 tablet. Dit zorgt net als vitamine C ervoor dat de urinezuren worden omgezet in een uit te scheiden stof.
    4. Ontzuringszout bij acute aanvallen van jicht: dit bindt en neutraliseert urine- en melkzuren.
    5. Eventueel een supplement van Kersen en/of Bromelaïne.
11. Pijnbestrijding/ontstekingsremming bij acute jichtaanvallen:
    Bij jichtaanvallen wordt pijnbestrijding ingezet. Het wrange is dat deze ook weer nieuwe aanvallen kunnen uitlokken (dit geldt ook voor medicijnen met salicylaten, plaspillen, cyclosporine en cytotoxische medicijnen).
    In acute gevallen is er ook een vorm van natuurlijke pijnbestrijding/ontstekingsremming die geen bijwerkingen kent. Een orthomoleculair arts of therapeut kan u hierover adviseren. Ook de homeopathie kent snelle/doeltreffende middelen om een jichtaanval in goede banen te leiden.

Over de auteur van dit artikel